Zasady prowadzenia działań ratowniczych dot. zagrożenia związanego
z koronawirusem SARS-CoV-2
(stan na dzień 20 kwietnia 2020r.; do aktualizowania na bieżąco)
- Na etapie przyjęcia zgłoszenia dyżurny SK pozyskuje dodatkowe informacje związane
z zagrożeniem infekcją koronawirusem .
Po odebraniu telefonu, przedstawieniu się i przyjęciu zgłoszenia, informuje rozmówcę
o potrzebie uzyskania dodatkowych informacji związanych z zagrożeniem infekcją koronawirusem i właściwego zabezpieczenia ratowników.
Pytanie główne:
- Czy we wskazanym miejscu występuje zagrożenie zarażeniem koronawirusem?
Jeśli uzyska odpowiedź TAK lub NIE WIEM – zadaje pytania dodatkowe:
- Czy we wskazanym miejscu są osoby poddane kwarantannie lub pod nadzorem epidemiologicznym?
- Czy ktoś z najbliższego otoczenia jest hospitalizowany z powodu infekcji koronawirusowej?
- Czy ktoś z najbliższego otoczenia może być źródłem potencjalnego zarażenia koronawirusem [wrócił z zagranicy/ ma wysoką gorączkę i duszności]?
Dyżurny ustala z właściwą Komendą Policji/PIS (innego wiarygodnego źródła), czy pod wskazanym w zgłoszeniu adresem znajdują się osoby będące w kwarantannie na podstawie decyzji administracyjnej lub osoby pod nadzorem epidemiologicznym (czynność ta może być wykonywana w czasie dojazdu do miejsca zdarzenia).
- Stosowanie środków ochrony indywidualnej.
Osłona twarzy (jakakolwiek) wg przepisów powszechnie obowiązujących (rozporządzenie RM
z 15 kwietnia 2020 Dz.U. poz. 673) wymagana jest w przestrzeni publicznej.
Wg dotychczas wydanych wytycznych GIS MSWiA, procedury GIS MSWiA oraz wytycznych KG PSP dla OSP z 13.03.20r. i pisma CKR-VI-0754/5-7/20 r. z 31.03.20r. przyjmuje się zastosowanie dwóch poziomów zabezpieczenia, których zakres stosowania ustala się następująco:
- maseczki chirurgiczne, ochrona oczu, rękawice
– stosujemy do wszystkich bliskich kontaktów z ludźmi; w praktyce strażacy powinni mieć maseczki zawsze ze sobą by w razie potrzeby (spodziewanego kontaktu z ludźmi) – założyć.
- maski FFP2/3, ubranie typu III (lub o podobnym stopniu ochrony), osłona twarzy, rękawice, obuwie ochronne; aparaty OUO są dopuszczalne jako alternatywa (i konieczne jeżeli warunki tego wymagają):
- do wszystkich działań w zakresie kpp (ponieważ zakładamy w tej sytuacji brak możliwości wykluczenia zakażenia u poszkodowanego);
w razie realizacji kpp w ubraniu specjalnym – należy je odkazić – wg punktu 3;
przy braku masek FFP2/3 dopuszczalna jest inna ochrona dróg oddechowych.
- pomoc na rzecz PRM bez realizacji kpp, np. pomoc w przemieszczaniu poszkodowanego, chyba, że kierownik ZRM określi inny stopień ochrony.
- w sytuacjach bliskiego kontaktu z osobami z podejrzeniem lub potwierdzeniem zakażenia, w szczególności gdy zdarzenie jest zlokalizowane w miejscu izolacji lub kwarantanny.
- Postępowanie po zakończonych działaniach
- Po zakończeniu działań w których nastąpił kontakt z ludźmi, sprzęt ochrony osobistej oraz ubrania specjalne należy zdjąć przed wejściem do samochodu.
- Zużyty jednorazowy sprzęt ochrony osobistej (maseczki, rękawiczki…) użyty prewencyjnie, podlega utylizacji tak jak w przypadku odpadów komunalnych,
- Jeżeli jednorazowy sprzęt ochrony osobistej był używany w stosunku do osoby z zakażeniem bądź podejrzeniem zakażenia powinien zostać włożony do czerwonego worka i poddany utylizacji jako materiał potencjalnie infekcyjny (patrz: „Zasady organizacji ratownictwa medycznego w KSRG”, z roku 2013, załącznik nr 6).
- Ubrania specjalne, w razie kontaktu z osobą podejrzaną o zakażenie, powinny zostać umieszczone w worku i następnie odkażone. Buty, hełm również należy odkazić.
- Okulary/gogle oraz ubrania ochronne typu III (które nie zostały uszkodzone), inny sprzęt użyty w działaniach, który mógł mieć kontakt z czynnikiem zakaźnym – należy zdezynfekować preparatem na bazie alkoholu (zalecany opryskiwacz ciśnieniowy lub fumigator).
- Strażacy, którzy mieli kontakt z osobą z podejrzeniem zakażenia udają się do JRG/miejsca kwarantanny (w zależności od decyzji podjętej przez PIS) samochodem zastępczym, który podlega następnie odkażeniu.
- Po założeniu ubrań zapasowych lub odkażonych strażacy mogą być dysponowani do działań (o ile nie podlegają kwarantannie).
- Decyzja o kwarantannie (lub izolacji domowej) powinna być podejmowana przez komendanta powiatowego/miejskiego PSP (lub osobę upoważnioną) w porozumieniu
z Sanepidem. Decyzja w tym zakresie, mająca charakter tymczasowy, może być podjęta przed uzyskaniem stanowiska sanepidu.
- Uwagi
W przypadku dysponowania do pomocy PRM (w szczególności do IZRM), rekomenduje się aby
w chwili dojazdu do zdarzenia dwóch ratowników powinno być gotowych do działań w pełnej ochronie (ubrania typu III itd.).
Obowiązuje zalecenie nie wchodzenia do otwieranych dla innej służby mieszkań, jeżeli nie ma uzasadnienia. Jeżeli uzasadnione jest wejście do mieszkania należy ograniczyć liczbę strażaków wchodzących do środka do niezbędnego minimum.
Ograniczać liczbę ratowników mających bezpośredni kontakt z poszkodowanym,
do niezbędnego minimum.
Dopuszczalne jest odstąpienie od wymogu dysponowania 6 ratowników PSP do zdarzeń
z zagrożeniem życia – w przypadku IZRM oraz pomocy innym służbom.
Dopuszcza się przekazanie miejsca zdarzenia bez podpisu osoby odbierającej – z wykorzystaniem poczty elektronicznej, fax i innych form komunikacji (wymaga zgłoszenia do SKKW, adnotacji w IZZ).
- Ewidencjonowanie zdarzeń – wg „Jednolitych zasad przyjmowania zgłoszeń i ewidencjonowania zdarzeń… podczas działań związanych z koronawirusem” (KG PSP, 27.03.20r.).
Sposób postępowania względem zagrożenia należy ująć w IZZ.
W celu monitorowania dostosowania stopnia ochrony do rodzaju i poziomu zagrożenia w punkcie 33 poz. 6 IZZ należy wymienić wymagane względem zagrożenia ŚOI użyte w działaniach – wg wzoru:
Numer pozycji | Treść uwag i uzupełnień |
17 | PSP: Maski FFP2 – 2 szt., ubrania typu III – 2 szt., rękawiczki nitrylowe-2 pary, ochrona oczu-2 szt.
OSP: maski chirurgiczne, rękawiczki nitrylowe. |
Niezależnie od powyższego, niezmiennie należy wypełnić punkt 33.1.7 IZZ– zużyty sprzęt.
UWAGA – odpowiedź na zapytania dot. stosowanie maseczek ochronnych przez druhów OSP podczas dojazdu/powrotu z miejsca działań ratowniczych
Projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów
i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii określa szczegółowo zasady stosowania maseczek ochronnych, jakie oficjalnie weszły w życie 16 kwietnia. Minister Zdrowia doprecyzował miejsca, gdzie obywatele będą zobligowani do zakrywania ust i nosa. Przepisy dotyczyć będą m.in.:
– środków publicznego transportu zbiorowego oraz pojazdów samochodowych, w których poruszają się osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie;
– miejsc ogólnodostępnych, w tym dróg i placów, obiektów kultu religijnego, obiektów handlowych, placówek handlowych i targowisk;
– szeroko rozumianych terenów zieleni m.in. parków, zieleńców, promenad, bulwarów, ogrodów botanicznych, zoologicznych, jordanowskich i zabytkowych, a także terenu plaż;
– terenów leśnych, a w szczególności parkingów leśnych, miejsc postoju pojazdów, miejsc edukacji leśnej, miejsc małej infrastruktury leśnej i miejsc biwakowania.
Strażacy OSP stanowiący obsadę pojazdu pożarniczego nie będą osobami, które wspólnie zamieszkują lub gospodarują – w zdecydowanej ilości przypadków. Tym samym, podlegają obowiązkowi zakrywania ust i nosa wykorzystując np. maseczkę.
Celem wprowadzonego nakazu jest ograniczenie ryzyka zarażenia koronawirusem innych osób,
z którymi nie mamy codziennego kontaktu. Strażacy OSP spotykają się w sytuacji dysponowania
do konkretnego zdarzenia. Po zakończeniu działań ratowniczych wracają do swoich domów.
Osoba zarażona koronawirusem może przechodzić chorobę bezobjawowo. W takiej sytuacji nawet nie wie, że stanowi zagrożenie dla innych osób. Stosowanie ochrony w postaci maseczek podczas przemieszczania się pojazdami pożarniczymi stanowi element minimalizujący ryzyko rozprzestrzeniania wirusa. Oczywiście, maseczki należy mieć nałożone już przybywając do remizy oraz po dotarciu na miejsce działań ratowniczych.
Stosowanie zabezpieczeń na miejscu działań określają szczegółowo wytyczne dotyczące postępowania w przypadku działań realizowanych przy zagrożeniu koronawirusem COVID-19, przesłane w dniu 13 marca br. przez Komendanta Głównego PSP. (https://www.straz.gov.pl/Koronawirus/Wytyczne_dla_OSP)